Wat is het doel van de buurtmonitor?
Lokaal gezondheidsbeleid heeft lokale cijfers over gezondheid van jongeren nodig. De buurtmonitor jongerengezondheid beantwoordt onder andere:

• Welke buurten/wijken vallen op binnen een gezondheidsthema onder jongeren op het voortgezet onderwijs?
• Welke trends zijn er te zien in gezondheid onder jongeren op buurt, wijk en gemeenteniveau?

Hoe werkt de buurtmonitor?
De buurtmonitor is een interactieve datapublicatie waar gegevens uit verschillende onderzoeken naar de gezondheid van jongeren op buurt, wijk en gemeenteniveau worden gepresenteerd.

• Via de keuzeknoppen selecteert u het thema, de gemeente en geografische indeling.
• Vervolgens ziet u op een kaart en een grafiek een rangschikking van scores van buurten, wijken en of gemeenten. Zo ziet u bijvoorbeeld in welke buurten jongeren meer overgewicht hebben en in welke minder.
• De kleur van de grafieken geeft aan of deze score ook significant negatief (rood) of positief (groen) afwijkt van het gemiddelde in de gemeente.
• Door op een buurt, wijk of gemeente te klikken ziet u trends in de tijd op het gekozen thema.

Welke gegevens gebruikt de buurtmonitor?
De buurtmonitor jongeren maakt gebruik van verschillende databronnen:

• GGD Flevoland ‘Jij en Je Gezondheid’ (vanaf schooljaar 2017-2018). Jij en je gezondheid is een nieuwe methode om de sociaal-medische en sociaal-emotionele ontwikkeling van jongeren in kaart te brengen. Met Jij en je gezondheid worden risicogedragingen en problemen op tijd gesignaleerd en kunnen jongeren passend begeleid en geholpen worden. Het onderzoek wordt door jeugdverpleegkundigen en -artsen van GGD Flevoland en JGZ Almere uitgevoerd onder scholieren van klas 1 & 3 (VMBO), klas 2 en klas 4 (HAVO/VWO) van de middelbare school. Meer info over de achtergrond van deze methode via https://info.jijenjegezondheid.nl. Het deel van alle onderzochte jongeren die in een matig of hoog risicogroep vallen van de gevalideerde screeningsvragenlijsten worden gedeeld door het totaal aantal onderzochte kinderen om tot de percentages te komen (prevalentie).

• GGD Flevoland Flemovo voortgezet onderwijs (2013 t/m 2017). De jaarlijkse Flemovo onderzoeken werden uitgevoerd onder scholieren van klas 1 & 3 (VMBO), klas 2 en klas 4 (HAVO/VWO) van de middelbare school. De onderzoeken bestaan uit een individuele vragenlijst en klassikale thema lessen over aspecten van de gezondheid.

• Wijk- en buurtkaart CBS & Kadaster (2017). Het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS) en Kadaster publiceren ieder jaar kerncijfers en digitale geometriebestanden op wijk- en buurtniveau voor heel Nederland. Voor meer info over deze cijfers zie deze pagina op de website van het CBS.

Zelf aan de slag met de data?

Dat kan, kijk eens bij onze open data pagina. Het databestand bevat meer dan 10.000 records uit de GGD onderzoeken onder jongeren op buurt, wijk en gemeenteniveau vanaf 2012 t/m 2018.  Graag wel een bronverwijzing gebruiken (cc-by licentie). Voor vragen over de data stuur ons een bericht.

Veelgestelde vragen

Over welke leeftijdsgroepen van jongeren gaat de buurtmonitor?
De buurtmonitor bevat data vanuit de gezondheidsonderzoeken onder scholieren van klas 1 & 3 (VMBO), klas 2 en klas 4 (HAVO/VWO) van de middelbare school. Dus leeftijden van 12 tot 16 jaar oud.

Buurten, thema’s of resultaten zijn niet zichtbaar?
In dat geval zijn er te weinig gegevens beschikbaar om te presenteren. Er is een minimum van 30 respondenten per buurt nodig waarvan 5 respondenten in de risicogroep.

Wat betekent het als een buurt / wijk rood of groen scoort?
Bij een rode kleur scoort een buurt significant slechter in vergelijking met het gemiddelde in de gemeente. Bij een groene kleur is er sprake van een positief verschil. Een verschil wordt significant beschouwd als de kans op toeval kleiner is dan 5% (p<0.05). Ofwel: men kan met 95% zekerheid zeggen dat er een afwijking is. Significantie hangt onder andere af van groepsgrootte. Als de groep te klein is dan is het dus mogelijk dat een relatief groot verschil in percentage toch niet significant verschillend is en dus op toeval kan berusten.

Hoe worden de risicoscores berekend?
Elke buurt toont een aantal thema’s op het gebied van de gezondheid en ontwikkeling van de jeugd. Een thema bestaat uit één gekozen relevante variabele.

De analyses zien er als volgt uit:

• de individuele geanonimiseerde data worden ten eerste gegroepeerd in een lage en een hoge gezondheidsrisicocategorie per variabele, bijvoorbeeld wel of geen overgewicht;
• vervolgens worden deze variabelen samengevoegd naar buurt waardoor buurtprevalenties ontstaan (het aantal gevallen per aantal inwoners op een specifiek moment);
• op basis van deze samengevoegde variabelen worden gewogen Z-scores berekend op buurtniveau en/of groepsniveau (Z-score betekent een gestandaardiseerde waarde die zich met andere Z-scores laat vergelijken);
• op basis van de Z-scores wordt bepaald of een buurt een significant hoge (rode), lage (groene) of vergelijkbare score (grijs) heeft ten opzichte van het gemiddelde van de gemeente.

Waarom zijn niet bij alle thema’s trends in de tijd zichtbaar?
Dat komt omdat er sinds schooljaar 2017/2018 gebruik gemaakt wordt van een andere meetmethode waardoor er sprake is van trendbreuk op een aantal thema’s. De onderliggende gemeten variabelen zijn dus niet meer vergelijkbaar en daarom is een weergave van een trend in de tijd niet mogelijk.

Op welke wijze is de privacy gewaarborgd?
Deze website publiceert geen gegevens op individueel niveau. Gegevens worden ontdaan van directe persoonsgegevens aangeleverd aan de onderzoeker(s) van GGD Flevoland en vervolgens samengevoegd op buurtniveau om herleidbaarheid te voorkomen. Het databestand dat geüpload wordt naar de visualisatie software Tableau Public bevat aantallen op buurtniveau per thema. Er is een minimum van 30 respondenten per buurt nodig waarvan 5 respondenten in de risicogroep om een buurt weer te geven. Daarnaast worden er geen percentages van groter dan 90% getoond om groepsonthulling te voorkomen (bijv. alle kinderen in een buurt voldoen aan een risico waardoor het individu herleidbaar wordt).

Kan ik de gegevens gebruiken met bronvermelding?
Ja, het gebruik van de inhoud van de buurtmonitor is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld: Buurtmonitor jongerengezondheid, GGD Flevoland (2019).

Vragen over de buurtmonitor?
Suggesties voor verbetering? Hulp nodig bij de interpretatie van de gegevens? Is er iets niet duidelijk? Neem contact op met de redactie van Een Gezonder Flevoland via egf@ggdflevoland.nl.

Bron

• Buurtmonitor jongerengezondheid, GGD Flevoland (2019).